تولوئن یا متیل بنزن، یک هیدروکربن آروماتیک معطر می باشد. شکل ظاهری آن جامدی سفید رنگ با بلورهای سوزنی شکل است. این مایع شفاف بی رنگ و بویی مشابه بوی تینر دارد. تولوئن به طور طبیعی در روغن کاج وجود دارد. بخارات تولوئن سنگین تر از هوا است. این ماده دارای فرمول شیمیایی C7H8 می باشد. تولوئن عمدتا به عنوان ماده اولیه صنعتی و یک حلال استفاده می شود. تولوئن محلول در آب نیست. تولوئن از کربن و هیدروژن تشکیل شده و قطبیت آن بسیار ناچیز است. از آنجا که گروه متیل خاصیت آزادسازی الکترون بیشتری نسبت به اتم هیدروژن دارد، تولوئن نسبت به بنزن برای الکتروفیل ها واکنش پذیرتر است. تولوئن با قرار گرفتن در معرض هوا در دمای اتاق به بخار تبدیل می شود. این ترکیب برای اولین بار در سال 1837 از طریق تقطیر روغن کاج توسط شیمی دان لهستانی فیلیپ نریوژ والتر، استخراج شد
کاربرد های تولوئن در صنایع گوناگون
تولوئن کاربردهای تجاری و صنعتی بی شماری دارد و در رنگ ها، لاک ها، رقیق کننده ها، چسب ها، در فرآیندهای چاپ و برنزه کردن چرم مورد استفاده قرار می گیرد. این ترکیب همچنین برای تقویت کننده اکتان در سوخت های بنزینی مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده در فرآیند ساخت بنزین و سایر سوخت ها از نفت خام و تهیه کک از زغال سنگ به دست می آید.
تولوئن و تاثیر آن در اکتان
.png?_t=1666767882 "تاثیر تولوئن در اکتان بنزین")
تولوئن یک سوخت اثر گذار و دارای درجه آرام سوزی پایین تری می باشد که به این معنی است که در دماهای پایین اشتعال آن دشواتر است. اتومبیل های فرمول 1 که با 84 درصد تولوئن کار می کردند باید هوای داغ رادیاتور را برای گرم کردن مخزن سوخت، تا دمای 700 درجه سانتیگراد، برای کمک به تبخیر آن هدایت می کردند. تولوئن می تواند به عنوان افزایش دهنده اکتان و تقویت کننده بنزین برای موتور های احتراق داخلی مورد استفاده قرار گیرد. برای اولین بار در دهه 80 میلادی تیم هوندا از این ماده با حجم 86 درصدی برای شارژ موتور های توربو استفاده کردند. از تولوئن 100 درصد، در موتور های دو زمانه و چهار زمانه استفاده می شود. چگالی تولوئن از بنزین معمولی بیشتر است و انرژی بیشتری در واحد حجم دارد. بنابراین احتراق تولوئن منجر به آزاد شدن انرژی بیشتر می شود که در مقایسه با سایر افزایش دهنده های اکتان مانند اتانول یا متیل بوتیل اتر که انرژی کمتری در واحد حجم دارند، تولید انرژی بیشتری می کند.
خطرات تولوئن
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض این ماده ممکن است منجر به خستگی، بی حسی دست و پا، آسیب به دستگاه تناسلی خانم ها و از دست دادن بارداری شود. سعی کنید که بخارات و دود حاصل از تولوئن را به هیچ عنوان تنفس نکنید، در حین تماس با این ماده حتما از دستکش و ماسک فیلتر دار استفاده کنید.
