کلاچ یکی از اجزای اصلی سیستم انتقال نیرو است که در یک مسیر مشخص و یک روند منظم نیروی چرخشی را دریافت و به سمت چرخ ها هدایت میکند.به این معنا که به وسیله کلاچ انتقال نیرو و توقف یا شروع حرکت کنترل میشود. بنابراین کلاچ همزمان میزان انتقال نیرو و زمان آن را نیز تنظیم میکند.
نقش کلاچ در خودرو چیست؟
کلاچ در خودروها دو وظیفه عمده دارد یکی هم دور کردن جعبه دنده و شفت موتور به منظور تعویض دنده و دیگری توقف خورو بدون خاموش شدن موتور.
در ساده ترین حالت وظیفه کلاچ اتصال و قطع ارتباط دو شفت در حال چرخش است. در این حالت یکی از شفت ها معمولا به یک موتور متصل است و شفت دوم وظیفه تامین نیروی لازمه برای انجام کارها را به عهده دارد. کلاچ یا درگیر است و یا آزاد؛ در حالت درگیر، دو شفت را در هم متصل می کند و باعث چرخش آن ها با سرعت مساوی و یا چرخش آن ها با سرعت متفاوت می شود. زمانی که کلاچ آزاد است، شفت ها از هم جدا هستند.
انواع کلاچ
کلاچ بدون لغزش
این کلاچ که رایجترین انواع کلاچ در سواریهای شهری است، دو حالت کاملا آزاد و کاملا درگیر دارد و در این دو حالت هیچگونه لغزش و ساییدگی ندارد.
کلاچ اصطکاکی
این نوع صفحه دارای ضریب اصطکاک بالا است و تنها یک حالت همواره درگیر دارد. در آن از دو نوع صفحه دیسکی عاجدار یا صفحه مخروطی استفاده میشود که گشتاور از طریق این صفحات منتقل میشود.
کلاچهای یکطرفه
در نوع یکطرفه نیروی گشتاور در یک جهت انتقال پیدا میکند و در گردشهای تک جهته، مانند کلاچهای بدون لغزش عمل میکنند اما اگر چرخش در جهات دیگر صورت بگیرد، کلاچهای یکطرفه نیرویی را منتقل نمیکنند.
هیدرولیک
کلاچ هیدرولیک نوعی سیستم کلاچ است که در وسایل نقلیه استفاده می شود. از مایع هیدرولیک برای انتقال نیرو از پدال کلاچ به مکانیزم کلاچ استفاده میکند که امکان درگیری نرمتر و دقیقتر کلاچ را فراهم میکند و عملکرد کلی رانندگی و راحتی را افزایش میدهد.
دلایل کاهش عمر صفحه کلاچ چیست؟
رانندگی با شتاب زیاد
فشار آوردن به موتور در سربالایی
تعداد زیاد سرنشینان خودرو
گذاشتن پا روی پدال کلاچ در حین رانندگی
ایرادات سیستم کلاچ
1- لرزش اتومبیل هنگام رها کردن کلاچ
به علت خسته شدن و از فنریت افتادن توپی صفحه کلاچ نیروی وارد به صفحه کلاچ خنثی شده و در نتیجه هنگام حرکت اتومبیل دچار لرزش می شود معیوب بودن فنرهای صفحه فشار دهنده دیسکهم همین عیب را دارد برای رفع این عیب باید صفحه کلاچ به طور کامل تعویض شود.
2- بکسواد کلاچ به علت تمام شدن لنت صفحه کلاچ یا چرب شدن لنت کلاچ بکسواد کرده و در نتیجه نیروی موتور به یکدیگر به طور کامل منتقل نمی شود برای رفع عیب باید اقدام به تعویض لنت و رفع چربی روی لنت کرد.