سنسورها

سنسورها

سنسورها

در یک خودروی انژکتوری انواع مختلفی از سنسورها به کار رفته است. که هر سنسور ماشین وظیفه خاصی را بر عهده دارد داده های این سنسور های خودرو لحظه به لحظه برای ECU ارسال میشود. سنسورها در حقیقت همان حس کننده ها هستند، در یک خودروی انژکتوری در حدود 6 الی 12 سنسور در سیستم سوخت رسانی به کار رفته است که در این بخش به تشریح هرکدام از این ها خواهیم پرداخت.

سنسور دور موتور يا موقعيت ميل لنگ (Engine Speed Sensor )

اين سنسور يك حسگر القايي-مغناطيسي ساده است كه در مقابل چرخ دندانه داری كه بر روي فلايويل قرار دارد، نصب ميشود. سنسور شامل يك آهن ربا، يك هسته آهني نرم به همراه سيم پيچ مسي مي باشد. اساس كار اين سنسور بر مبناي قانون القاي مغناطيسي مي باشد. حركت چرخ دندانه دار درمقابل ميدان مغناطيسي ايجاد شده توسط ِآهن ربا باعث تغيير ميدان گذرنده از سيم پيچ ميشود. اين تغيير ميدان در سيمپيچ يك جريان الكتريكي متغير سينوسي ايجاد مي نمايد. دامنه و فركانس اين سيگنال سينوسي متناسب با دور موتور مي باشد. هرچه دور موتور بالا برود فركانس و دامنه اين سيگنال نيز افزايش خواهد يافت. محيط چرخ دندانه دار به 60 قسمت مساوي تقسيم شده است. چرخ دندانه دار داراي 58 دندانه مي باشد كه به فواصل مساوي از يكديگر قرار دارند و جاي دو دندانه بر روي آن خالي ميباشد. زمانيكه سنسور مقابل اين جاي خالي قرار ميگيرد، بيانگر يك موقعيت خاص از سيلندرها ميباشد كه براي ECU تعريف گرديده است. در برخي خودروها مانند L90 تعدادي از دندانه ها پهناي بيشتري نسبت به ديگر دندانه ها دارند.
ECU از اطلاعات اين سنسور براي موارد زير استفاده مينمايد:
1- محاسبه زمان جرقه زني
2- محاسبه دور موتور
3- تنظيم دور آرام
4- تشخيص حالت موتور (ECU با استفاده از اطلاعات اين سنسور، سنسور فشار منيفولد و سنسور موقعيت دريچه-گاز، حالتهاي دور درجا، نيمه بار و تمام بار را شناسايي مي نمايد.)
محل قرارگيري اين سنسور بر روي پوسته كلاچ مقابل فلايويل مي باشد. فاصله نوك سنسور با دندانه هاي فلاويل حدود mm 5/0± 1 است، كه قابل تنظيم نمي باشد.

عيوبي كه در صورت خرابي اين سنسور در موتور ايجاد ميگردد

1-درصورت هرگونه خرابي سنسور و نرسيدن اطلاعات به ECU ، موتور روشن نخواهد شد (درصورتيكه روشن شدن خودرو با استفاده از اطلاعات سنسور ميل سوپاپ براي ECU تعريف نشده باشد).
2-در صورت آلودگي نوك سنسور با برادهه اي آهن، گريس و روغن، بعلت رسيدن اطلاعات غلط به ECU ، موتور در دورهاي مختلف بد كار خواهد كرد.
3-حركت و پرش هاي عقربه دور موتور بصورت غير معمول، Cut offهاي نابهنگام در دورهاي پائين، ميتواند ناشي از كاركرد ناصحيح اين سنسور باشد.

روش های تست این سنسور

-با اندازه گيري توسط اهم متر، مقدار مقاومت دو سر سيم پيچ سنسور بايستي بصورت زير باشد.
پژو 405 و پارس، سمند، پيكان: R = 300-400Ω R = 200-400 Ω:206 پژو – مقايسه سيگنال توليدي سنسور با سيگنال مرجع توسط دستگاه عيب ياب Diag 2000 در منوي Reference Range
– قطع شدن پمپ بنزين در حين استارت زدن ميتواند ناشي از خرابي اين سنسور باشد. براي اينكار ابتدا با بازكردن سوييچ به صداي بكار افتادن پمپ بنزين به مدت 3 تا 5 ثانيه گوش ميكنيم (كه اين دال بر عملكرد صحيح رله دوبل و پمپ بنزين دارد). سپس موتور را استارت ميزنيم، اگر پمپ بنزين درحين استارت زدن از كار بيافتد حاكي از وجود عيب در ارسال اطلاعات از اين سنسور دارد. در صورتيكه گوش دادن به صداي پمپ مشكل باشد ميتوان با وصل كردن يك شمع به سر يكي از وايرها و مشاهده جرقه زني آن درحين استارت زدن موتور اين موضوع را كنترل نمود. اگر در حين استارت زدن جرقه در سر شمع ديده شود حتما سنسور سالم مي باشد.
نكات مهم: – اين سنسور از نوع Passive ميباشد يعني نياز به منبع تغذيه ندارد. در برخي از خودروها از سنسور اثر هال كه يك سنسور Active ميباشد استفاده خواهد گرديد.
 – بعلت استفاده از آهن ربا در اين سنسور آلودگي هايي نظير براده آهن، گريس و روغن برروي كاركرد آن اثرات نامطلوبي دارد به همين دليل در موتورهاي جديد اين سنسور با نوع اثرهال جايگزين مي شود.
 – درصورت استفاده از سنسور ميل سوپاپ در سيستم سوخت رساني، از اطلاعات آن بعنوان پشتيبان براي سنسور ميل لنگ استفاده مي شود.

سنسور موقعيت ميل سوپاپ (Camshaft Position Sensor )

اساس كار اين سنسور اثرهال مي باشد. اين سنسور از يك آهن رباي دائمي و يك IC اثرهال تشكيل گرديده است. شار مغناطيسي كه توسط آهن ربا توليد ميشود از داخل IC اثرهال عبور مي نمايد. هرگاه اين ميدان مغناطيسي توسط دندانه هاي ديسكي كه برروي ميل سوپاپ نصب ميگردد منحرف شود، IC اثرهال يك ولتاژ مربعي بين دوپايه اين سنسور ايجاد مي نمايد. اين سنسور برروي موتورهايي نصب ميگردد كه يا از كويلهاي تكي براي هر سيلندر و يا پاشش ترتيبي استفاده مي كنند. در پژو 206 تيپ پنج و شش سيستم DEPHIA كار اين سنسور را انجام ميدهد.
ECU از اطلاعات اين سنسور براي موارد زير استفاده مي نمايد:
1- شناسايي سيلندرها براي جرقه زني
2- شناسايي و محاسبه زمان دقيق پاشش براي هر سيلندر
3- شناسايي سيلندرهايي كه احتراق ناقص در آنها صورت ميگيرد.
4- پشتيباني اطلاعات سنسور دور موتور(دور ميللنگ = دور ميلسوپاپ × 2)
محل قرارگيري اين سنسور بر روي سرسيلندر و در يك سر ميل سوپاپ مي باشد.

عيوبي كه در صورت خرابي اين سنسور در موتور ايجاد ميگردد:

1-جرقه زني موتور ريتارد شده و با كمي ريپ كار ميكند.
2- مقدار مصرف سوخت كمي افزايش مييابد؛ زيرا درصورت خرابي اين سنسور حالت پاشش توسط ECU از ترتيبي به گروهي تغيير مي يابد. در اثر اين استراتژي ECU ، مقدار آلودگي نيز افزايش مي يابد.

 

روش هاي تست این سنسور

– توسط دستگاه عيب ياب در قسمت پارامترها ، مقدار آوانس جرقه را در دور آرام چك مينمائيم. اگر ازمقدار استاندارد كمتر بود؛ ميتواند ناشي از خرابي سنسور موقعيت ميل سوپاپ باشد.
– مقايسه سيگنال توليدي سنسور با سيگنال مرجع توسط دستگاه عيبياب 2000 Diag در منوي Reference Range
– در صورتي كه كد خطاي مربوطه در حافظه ثبت شده باشد ابتدا سوكت سنسور موردنظر را از نظر سولفاته شدن و دسته سيم را از جهت اتصال مناسب چك مينماييم. سپس خطا را توسط دستگاه عيبياب پاك مينماييم. در صورتي كه خطا مجددا ظاهر شود سنسور خراب بوده و بايستي تعويض گردد.
نكات مهم: در برخي موارد فيلر ناصحيح سوپاپ ها باعث ايجاد جرقه ريتارد از حد بهينه در موتور ميگردد. اين عيب بايستي از عيب خرابي سنسور موقعيت ميل سوپاپ تفكيك گردد.
– اين سنسور تست اهمي يا ولتاژي ندارد و تنها ميتوان برق 12 ولت ارسالي به آن را توسط ولت متر كنترل نمود.
– در موتورهاي داراي سنسور موقعيت ميل سوپاپ مانند پژو Roa و باردو با ECUي زيمنس، ECU قابليت اداره موتور با سنسور موقعيت ميل سوپاپ را دارا ميباشد. در حالت موتور روشن اگر سنسور موقعيت ميل لنگ از كار بيافتد و يا قطع شود، موتور به كار خود ادامه خواهد داد و اين حالت از امكانات نرم افزاري ECU است. در خودروي پژو پارس ELX با ECU مدل BOSCH MP7.3 اين حالت تعريف نگرديده است.

 

سنسور موقعیت دریچه گاز (Throttle Position Sensor)

موقعيت دريچه گاز را توسط يك سيگنال ولتاژ به مركز كنترل الكترونيكي اعلام ميكند. سنسور موقعيت دريچه گاز از يك پتانسيومتر متغير سه پايه تشكيل شده است كه بصورت هم محور با محور دريچه گاز نصب ميگردد. ولتاژ 5+ ولت از طرف ECU به يكي از پايه ها رسيده و پايه ديگري اتصال منفي از ECU را تامين مي نمايد. پايه سوم سنسور با توجه به موقعيت دريچه گاز يك سيگنال ولتاژ متغير بين 0/7 تا 4/8 ولت به ECU ارسال مي نمايد.
ECU از اطلاعات اين سنسور براي موارد زير استفاده مي نمايد:
1 -محاسبه مقدار دبي حجمي هواي ورودي به موتور (جهت محاسبه مقدار سوختي كه بايد تزريق شود)
2 -شناسايي وضعيت هاي دريچه گاز (دور درجا، نيمه باز، كاملا باز)
3 -شناسايي و تشخيص وضعيتهاي مختلف موتور (شتاب گيري مثبت، شتابگيري منفي و …)
محل قرارگيري اين سنسور بر روي دريچه گاز ميباشد. محور دريچه گاز از يك طرف به سيم پدال گاز و از طرف ديگر به اين سنسور متصل ميباشد.

عيوبي كه در صورت خرابي اين سنسور در موتور ايجاد ميگردد:

1- در صورت خرابي سنسور در دورهاي بالا باعث قطع سوخت پاشي و نوسان دور موتور ميشود.
2- درصورت سرد بودن موتور، در دماي نرمال موتور و دور نرمال، دور موتور بصورت خود بخود بالا ميرود.
3- در حالت هاي شتاب گيري خودرو، موتور دچار وقفه يا ريپ ميگردد.

 

روش های تست این سنسور

– با اتصال دستگاه عيب ياب به قسمت پارامترها ميرويم در حالت دور درجا و بسته بودن دريچه گاز مقدار ولتاژ خروجي بايستي 0/7 ولت باشد. و با گازدادن به موتور مقدار ولتاژ بايستي افزايش يابد.
– در صورت ثبت خطايي به اين نام پس از بررسي اتصالات سوكت و دسته سيم، توسط دستگاه عيب ياب خطاي مربوطه را پاك ميكنيم در صورت ثبت دوباره خطا دلالت برخرابي اين سنسور دارد.
– تست اهمي، مولتي متر را در حالت اندازه گيري مقاومت (اهم متر) قرار ميدهيم، دو سر پروب مولتي متر را به دو پايه 1 و 2 وصل ميكنيم؛ مقدار مقاومت بايستي در حدود 4 كيلو اهم باشد. با اتصال يكي از پروبها به پايه ي 2 و ديگري به پايه 3 و چرخاندن محور دريچه ي گاز، بايستي مقاومت تغيير نمايد. در غير اين صورت سنسور معيوب ميباشد و بايد تعويض گردد.
نكات مهم: ECU با استفاده از اطلاعات اين سنسور، سنسور دماي هوا و فشار مينفولد مقدار دبي جرمي هواي ورودي به موتور را اندازه گيري ميكند.
در خودروهاي پژو 206 كه داراي سنسور موقعيت دريچه گاز مي باشند، اين سنسور از نوع اثر هال بوده و نميتوان عملكرد آن را توسط تست اهمي چك نمود.

سنسور ضربه (Knock Sensor )

اين سنسور ضربات و نوسانات حاصل از احتراق نامطلوب (كوبش) را به صورت يك سيگنال آشكار ساخته و به ECU ارسال مي نمايد. ECU با تحليل اين سيگنال آوانس جرقه را به نحوي تصحيح مي نمايد كه كوبش پايان يابد. اين سنسور از نوع پيزوالكتريك بوده و ارتعاشات و ضربات حاصل از كوبش را كه در بلوكه سيلندر ايجاد مي- گردد، آشكارسازي مي نمايد.
ECU از اطلاعات اين سنسور براي موارد زير استفاده مي نمايد:
1 -تنظيم صحيح آوانس جرقه 2 -جلوگيري از ايجاد پديدهي كوبش در سيلندر
در محصولات ايران خودرو كه از يك سنسور استفاده ميشود، محل قرارگيري اين سنسور بين سيلندر 2 و3 مي باشد. درصورت استفاده از 2 سنسور كوبش در موتور، يكي بين سيلندر 1و2 و ديگري بين سيلندر 3و4 نصب مي شود. در برخي سيستم هاي پيشرفته كه كنترل آوانس هر سيلندر به صورت مستقل از ديگر سيلندرها صورت مي گيرد؛ براي هر سيلندر يك سنسور ضربه نصب ميگردد.

عيوبي كه در صورت خرابي اين سنسور در موتور ايجاد ميگردد:

1 -در صورت خرابي اين سنسور به دليل رسيدن اطلاعات غلط به ECU ، موتور با لرزش كار خواهد كرد.
2 -به دليل به هم خوردن زمان صحيح جرقه زني و تغيير آوانس جرقه، دماي موتور بالا ميرود.
3 -خرابي سنسور ضربه باعث افزايش جزئي مصرف سوخت ميشود.
4 -در صورت خرابي اين سنسور چراغ اعلام عيب روشن خواهد شد

 

روش های تست این سنسور

– اين سنسور تست اهمي يا ولتاژي ندارد. در صورت گزارش خطايي براي اين سنسور توسط ابتدا اتصالات را باز بيني نموده سپس توسط دستگاه عيبياب خطاي گزارش شده را از حافظه پاك مينماييم. در صورت ثبت دو باره خطا توسط ECU بايستي سنسور تعويض گردد.
نكات مهم: – اين سنسور از نوع Passive مي باشد يعني نيازي به منبع تغذيه ندارد.
– گشتاور سفت كردن پيچ اين سنسور 2/5K.g مي باشد . در صورت شل شدن پيچ سنسور چراغ اخطار عيب ياب روشن ميشود.
– فيلر ناصحيح سوپاپ ها يا تايم ناصحيح موتور، باعث روشن شدن چراغ اعلام عيب و ثبت ايراد در كاركرد اين سنسور در حافظه ECU ميگردد.

سنسور دماي مايع خنك كننده موتور (Coolant Temperature Sensor)

اين سنسور ميزان دماي مايع خنك كننده موتور را به ECU گزارش ميدهد. سنسور دماي مايع خنك كننده موتور يك مقاومت از نوع N.T.C (Negative Temperature Coefficient ) (يا مقاومت متغير با ضريب حرارتي منفي) ميباشد. در مقاومتهاي NTC ، با افزايش دما مقدار مقاومت كاهش يافته و بالعكس با كاهش دما مقدار مقاومت آن افزايش مي يابد.
ECU از اطلاعات اين سنسور براي موارد زير استفاده مي نمايد:
1 -تشخيص حالتهاي موتور اعم از استارت سرد، استارت گرم و …
2 -كنترل موتور در حالت استارت سرد (ساسات) براي سريعتر رسيدن موتور به دماي نرمال كاري (80 درجه سانتیگراد)
3 -گزارش دماي موتور به نشان دهنده هاي پشت آمپر
4 -كنترل فن سيستم خنك كننده موتور
5 -كنترل كمپرسور كولر در صورت بالارفتن بيش از حد دماي موتور
محل قرارگيري اين سنسور بر روي سرسيلندر و در روي محفظه ترموستات ميباشد.

عيوبي كه در صورت خرابي اين سنسور در موتور ايجاد ميگردد:

1 -اگر خرابي اين سنسور بصورت اتصال كوتاه (مقاومت كم) باشد؛ در واقع سنسور دماي بالاي موتور را به ECU گزارش نموده و خودرو در هواي سرد روشن نمي شود.
2 -اگر خرابي اين سنسور به صورت قطعي در مدار (مقاومت زياد) باشد؛ ECU اين حالت را به عنوان دماي كم موتور قلمداد مي نمايد. موتور روشن ميشود ولي در دور آرام بد كار ميكند و طبيعتا مصرف سوخت بالا ميرود و موتور دود ميكند.

 

روش های تست این سنسور

– با اتصال دستگاه عيب ياب و رفتن به منوي اندازه گيري پارامترها، مقدار دماي مايع خنك كننده موتور را با مقدار واقعي مقايسه مي نماييم. در صورتي كه اختلاف فاحشي وجود داشته باشد اتصالات را بازبيني نموده و خطاي مربوطه را از حافظه پاك ميكنيم. درصورتي كه اين اختلاف اصلاح نشود؛ سنسور معيوب بوده و بايستي تعويض گردد.
– با اندازهگيري مقاومت دو سر سنسور و باتوجه به دماي مايع خنك كننده، مقدار مقاومت بايستي مطابق جدول بالا باشد.
– توسط دستگاه عيب ياب يا مولتي متر مقدار مقاومت را به صورت پيوسته تا زماني كه موتور گرم شود كنترل مي نماييم. با گرم شدن مايع خنك كننده موتور، ميزان مقاومت سنسور بايستي كاهش يابد.
نكات مهم: -كم بودن مايع خنك كننده از مقدار استاندارد باعث اندازه گيري ناصحيح دماي موتور توسط سنسور خواهد شد.
– در خودرو هاي 405 ،سمند و پژو پارس از 3 عدد سنسور به رنگ هاي زير استفاده شده است:
سوكت آبي: اطلاعات به پشت آمپر
سوكت سبز: اطلاعات به ECUي موتور
سوكت قهوهاي: اطلاعات به كنترل يونيت فن خنك كننده (در خودروهايي كه عملكرد يونيت فن را ECU انجام ميدهد اين سنسور حذف شده است.)
– در خودروهاي 405 ،سمند و پژو پارس بدون كنترل يونيت فن خنك كننده موتور، سنسور با سوكت قهوه اي حذف شده است.
– در برخي خودروها مانند پيكان و پژو RD از يك سنسور با رنگ سوكت آبي و داراي 3 پايه استفاده شده است. پايه هاي 1 و 2 اطلاعات دما را به ECU و پايه 3 به پشت آمپر ارسال مي نمايد.
– در برخي خودروها در صورت خرابي اين سنسور يا وجود قطعي در مدار آن، ECU براي جلوگيري از وارد آمدن صدمه به موتور، فن هاي سيستم خنك كننده موتور را با دور بالا و بطور پيوسته بكار مي اندازد و دماي مايع سيستم خنك كننده موتور را در منوي اندازه گيري پارامترها بسيار بالا گزارش مي نمايد.

 

سنسور اكسيژن ( Oxygen Sensor)

وظيفه اين سنسور سنجش مقدار اكسيژن موجود در گاز خروجي از موتور ميباشد. سنسور اكسيژن از يك بدنه سراميكي از جنس دي اكسيد زيركونيوم و الكترودهايي از جنس پلاتينيوم كه به صورت پوشش در دو طرف ماده سراميكي قرار گرفته اند، تشكيل شده است. قسمت بيروني سنسور كه در معرض گازهاي اگزوز قرار دارد توسط يك ماده سراميكي به منظور جلوگيري از نشست پسماندهاي احتراق براي روي آن، پوشيده شده است.
قسمت داخلي سنسور با هواي اتمسفر در تماس است. دي اكسيد زيركونيوم در دماهاي بالاتر از 300 درجه سانتي گراد يونهاي منفي اكسيژن را هدايت ميكند و بر اساس اختلاف بين مقدار اكسيژن در دو طرف خود، يك ولتاژ پرشي ايجاد مي نمايد. هرگاه مقدار اكسيژن در گاز خروجي زياد باشد (مخلوط هوا و سوخت رقيق) سنسور ولتاژي در حدود 150 ميلي ولت توليد مي نمايد. اين ولتاژ به ECU فرستاده شده و بر اساس آن مركز كنترل الكترونيكي اقدام به تصحيح ميزان سوخت تزريقي مي نمايد. اين سنسور داراي يك المنت گرمكن مي باشد كه در زمان استارت سرد موتور، دماي سنسور را سريعا به دماي كاري (بالاتر از 300ºC) ميرساند.
ECU از اطلاعات اين سنسور براي موارد زير استفاده مينمايد:
1 -تصحيح مقدار سوخت پاشيده شده در مخلوط هوا و سوخت (توسط سنسور اكسيژن قبل از كاتاليست)
2 -بررسي عملكرد و راندمان مبدل كاتاليزوري (در موتورهاي مجهز به سنسوراكسيژن بعد از كاتاليست)
محل قرارگيري اين سنسور بر روي منيفولد گاز خروجي از موتور ميباشد. در صورت استفاده از دو سنسور اكسيژن، ديگري بعد از مبدل كاتاليزوري نصب ميشود.

عيوبي كه در صورت خرابي اين سنسور در موتور ايجاد ميگردد:

1 -مصرف سوخت و آلايندگي موتور افزايش مي يابد.
2 -موتور بد كار ميكند.
3 -در صورت وجود عيب در اطلاعات ارسالي اين سنسور چراغ اعلام عيب روشن خواهد شد.

 

روش های تست این سنسور

– با اتصال دستگاه عيب ياب و رفتن به قسمت پارامترها، مقدار ولتاژ توليدي توسط سنسور را چك مي نماييم. اين مقدار براي سنسور نصب شده بر روي منيفولد دود بايستي عددي متغير بين 100mv تا 900mv باشد (در صورتيكه اين عدد ثابت و حدود mv 450 نشان داده شود، سنسور اكسيژن خراب است)؛ و براي سنسور نصب شده بعد از كاتاليزور عددي در حدود 500mv تا 700mv نشان داده شود (درصورتيكه خروجي ولتاژ اين سنسور مانند سنسور اكسيژن قبل از كاتاليست باشد، كاتاليست از كار افتاده است).
– در صورت بررسي اتصالات و دسته سيم و پاك كردن خطا اگر عيب رفع نشود ناشي از خرابي سنسور مي باشد .
نكته مهم: – خودروهاي سمند و پژو پارس با ECUي مدل MM8P و مدل SL96 ، فاقد سنسور اكسيژن بوده و پژو 206 تيپهاي 5 و6 داراي دو عدد سنسور اكسيژن مي باشند. اين سنسور تست اهمي يا ولتاژي ندارد.

سنسور سرعت خودرو (Vehicle Speed Sensor )

عملكرد اين سنسور بر پايه اثرهال ميباشد و سرعت خودرو را توسط يك پالس الكتريكي مربعي با دامنه 12 ولت، به ECU اعلام ميكند. فركانس سيگنال ارسالي به ECU متناسب با سرعت شفت خروجي گيربكس ميباشد. ارسال سيگنال در سرعت هاي بالاي 4 كيلومتر بر ساعت صورت ميگيرد.
ECU از اطلاعات اين سنسور براي موارد زير استفاده مي نمايد:
1 -مشخص نمودن سرعت خودرو و نمايش آن بر روي پشت آمپر
2 -شتاب گيري خودرو را در هنگام تعويض دنده بهينه مي نمايد
3 -وضعيت موتور و خودرو را از نظر بار موتور (حركت در سرازيري، سربالايي و يا كفي)، سرعت و … تشخيص ميدهد.
محل قرارگيري اين سنسور بر روي پوسته گيربكس و بر روي دنده كيلومتر شمار مي باشد.

عيوبي كه در صورت خرابي اين سنسور در موتور ايجاد ميگردد:

1-در هنگام توقف هاي ناگهاني موتور خاموش مي شود.
2-هنگام قرارگيري خودرو در سربالائي، بارهاي زياد بر روي موتور و يا هنگام تعويض معكوس دنده، موتور ريپ ميزند.
3-نوسانات ناگهاني عقربه كيلومتر شمار (شلاق زدن) نشان از خرابي سنسور دارد.

 

روش های تست این سنسور

– پس از اطمينان از درستي اتصالات، سوكت ها و دسته سيم، با متصل كردن دستگاه عيب ياب 2000 Diag و جك زدن بر روي يكي از چرخ هاي محرك خودرو شكل پالس توليدي توسط سنسور را در قسمت Reference Range و سرعت خودرو را در منوي پارامترها چك ميكنيم.
– پس از اطمينان از درستي اتصالات، سوكتها و دسته سيم، با متصل كردن دستگاه عيب ياب خطا را از حافظه ECUي پاك مينماييم؛ در صورت مشاهده دوباره خطا سنسور معيوب مي باشد.
نكات مهم: – در خودروهاي مجهز به سيستم ABS مانند پژو 206 و شبكه CAN ،اين سنسور نصب نميشود و بجاي آن از اطلاعات سنسور دور چرخها استفاده ميگردد.
 – تغذيه اين سنسور 12 ولت بوده و از رله دوبل يا مستقيما از سوييچ تامين مي شود.
 – اين سنسور تست اهمي يا ولتاژي ندارد ولي ميتوان ولتاژ 12 ولت ارسالي به آن را توسط ولتمتر اندازهگيري نمود.
 – در ECUهاي SEIMENS نصب شده بروي خودروي سمند و (SLC (VALEO نصب شده بروي خودروهاي پژو پارس و 405 تعداد دفعات شيفت ECU ، تعداد دفعات قطع كردن سنسور سرعت خودرو و زمانهاي كاركرد ECU بدون اطلاعات اين سنسور در حافظه ECU ضبط مي شود. با جدا نمودن اين سنسور دور موتور از 3000 دور بر دقيقه بالاتر نخواهد رفت

سنسور فشار هواي منيفولد(Manifold Air Pressure )

اين سنسور وظيفه اندازه گيري فشار هواي منيفولد و گزارش آن را به صورت تغييرات ولتاژي به ECU بر عهده دارد. در اين سنسور چهار عدد مقاومت از نوع پيزورزيستيو بوده كه بر روي يك ديافراگم ضخيم انعطاف پذير كه زير آن متصل به فشار مرجع است، قرار گرفته اند. اين چهار مقاومت بر روي يك پل و تستون به يكديگر متصل اند. فشار اعمالي به ديافراگم باعث تغيير مقاومت، مقاومت هاي موجود در پل گرديده و سيگنال توليدي آنها توسط يك مدار تقويت كننده به ECU ارسال ميگردد. ولتاژ خروجي اين سنسور بين 0/25 تا 4/75 ولت مي باشد. افزايش ولتاژ به معناي افزايش فشار هواي داخل منيفولد (كاهش خلاء) ميباشد. به دليل آنكه مقدار فشار هواي داخل منيفولد معياري از بار موتور مي باشد؛ به اين سنسور، سنسور بار موتور نيز گفته مي شود.
ECU از اطلاعات اين سنسور براي موارد زير استفاده مي نمايد:
1 -سنجش ميزان بار موتور
2 -اندازه گيري ميزان جرم هواي ورودي به موتور(با استفاده از سيگنال اين سنسور، سنسور دماي هوا و زاويه دريچه گاز)
3 -جبران كاهش فشار هوا در ارتفاعات و تغيير آوانس جرقه
محل قرارگيري اين سنسور در خودروهاي پژو 206 ، پيكان و پژو RD بر روي منيفولد هواي ورودي به موتور و در خودروهاي پژو 405 ، سمند و پژو پارس روي سيني فن جلوي خودرو است كه خلاء منيفولد توسط يك شيلنگ رابط به آن وصل ميگردد.

عيوبي كه در صورت خرابي اين سنسور در موتور ايجاد ميگردد:

1 -در صورت اتصال پايه ي سيگنال با بدنه، فشار هواي منيفولد به صورت نادرست (كم) به ECU ارسال ميگردد. لذا سوخت تزريق شونده توسط ECU كمتر از ميزان واقعي بوده و موتور با لرزش خاموش ميشود.
2 -در صورت اتصال پايهي سيگنال با برق 5 +ولت، فشار هوا بسيار بيشتر از مقدار واقعي به ECU گزارش مي شود. در اين صورت سوخت تزريقي توسط انژكتورها بيش از حد لازم موتور بوده و موتور دود شديدي (سياه رنگ)توليد مي نمايد.
3 -در صورت خرابي اين سنسور موتور در استارت سرد بد روشن ميشود.(با چندين مرتبه استارت زدن)
4 -هرگونه نشتي منيفولد هوا (چه از طريق واشرها و چه از طريق شيلنگ خلاء رابط به سنسور) باعث گزارش اشتباه مقدار فشار هواي داخل منيفولد به ECU شده و موتور بد كار ميكند (در اين حالت ECU هيچ خطايي را گزارش نخواهد كرد).
5 -درصورت گرفتگي در شيلنگ متصل به آن يا كشيدن و قطع كردن شيلنگ متصل به اين سنسور ، ECU مقدار فشار هواي منيفولد را در قسمت اندازه گيري پارامترها 1 اتمسفر نشان خواهد داد و موتور با لرزش كار نموده و دود سياه رنگ توليد خواهد كرد.

 

روش های تست این سنسور

– در صورت گزارش خطا توسط ECU به نام اين سنسور پس از بررسي اتصالات الكتريكي، توسط دستگاه عيب ياب خطا را پاك مي نماييم. در صورت ظاهر شدن دوباره آن، سنسور معيوب است.
– مقايسه ي ميزان فشار هواي داخل منيفولد در دور درجا با مقدار فشار هواي منيفولد موتوري سالم (قبل از اين بايستي از صحت عملكرد قطعات مكانيكي موتور اعم از سوپاپ ها، رينگ ها و… اطمينان حاصل نمود).
نكات مهم: – در برخي خودروها مانند پژو 206 ، پژو Roa سنسور دماي هواي ورودي وسنسور فشار به صورت مجتمع در يك مجموعه قرار دارند.
– هرگونه ايراد در اين سنسور باعث افزايش مصرف سوخت و بد كاركردن موتور در تمام حالات مي گردد.
– در بررسي اين سنسور حتما گرفتگي شيلنگ رابط بايستي كنترل گردد.
– اين سنسور تست اهمي ندارد.

سنسور دماي هوا( Air Temperature Sensor )

وظيفه اين سنسور اندازه گيري دماي هواي ورودي به موتور و ارسال يك سيگنال ولتاژ متناسب با آن به ECU مي باشد. اين سنسور نيز مانند سنسور دماي مايع خنك كننده از نوع NTC ميباشد. دماي هواي ورودي به موتور برا ي محاسبه صحيح دبي جرمي هواي ورودي به آن مورد نياز است.
ECU از اطلاعات اين سنسور براي موارد زير استفاده مي نمايد:
1 -محاسبه دقيق دبي جرمي هواي ورودي به موتور
محل قرارگيري اين سنسور بر روي محفظه دريچه گاز مي باشد ولي در برخي خودروها مانند پژو 206 ، پژو Roa با سنسور فشار هواي منيفولد به صورت مجتمع بوده و بر روي منيفولد نصب ميگردد. سيگنالهاي توليدي توسط اين سنسور بصورت مجزا بوده و از نوع آنالوگ مي باشد.

عيوبي كه در صورت خرابي سنسور در موتور ايجاد ميگردد:

1 -در صورت خرابي اين سنسور مصرف سوخت تغيير مي نمايد. (افزايش يا كاهش)
2 -در صورت وجود قطعي در مدار، ECU دماي هوا را در قسمت اندازه گيري پارامترها بسيار بالا يا پايين نشان خواهد داد.

روش های تست این سنسور

– با اتصال دستگاه عيب ياب و رفتن به منوي اندازه گيري پارامترها، مقدار دماي هواي اطراف موتور را با مقدار واقعي مقايسه مي نماييم. در صورتي كه اختلاف فاحشي وجود داشته باشد اتصالات را بازبيني نموده و خطاي مربوطه را از حافظه پاك مي كنيم. درصورتي كه اين اختلاف اصلاح نشود؛ سنسور معيوب بوده و بايستي تعويض گردد.
– با اندازه گيري مقاومت دو سر سنسور، باتوجه به دماي هوا، مقدار مقاومت بايستي مطابق جدول صفحه قبل باشد.